Thee & Water. Wat wist jij nog niet?
In vervlogen tijden zei theemeester Lu Yu ooit dat het beste water voor het zetten van thee uit het centrum van een kolkend bergkreekje kwam. Gegeven het feit dat slechts weinig mensen toegang hebben tot schoon, vers bergwater is het goed om andere opties te bekijken. In Nederland is kraanwater, Europees en mondiaal gezien, erg goed te noemen. Dit geldt echter niet voor alle gebieden en plaatsen in Nederland.
Types en soorten water
Waarom is water belangrijk? Kleur, smaak en geur van de thee worden in zeer grote mate bepaald dooor de kwaliteit van het gebruikte water. Thee gezet met zacht water is veel helderder en geuriger en heeft een vollere smaak dan thee gezet met middelhard water. Gebruik je hard water of leidingwater om thee te zetten dan krijg je een troebele donkere thee met een drijvend ‘olieveld’ erop. Als je die thee opdrinkt dan blijft er een viezige brij kleven aan de binnenkant van je kopje. Die zijn de onoplosbare zouten die zich vormen doordat de goede stoffen van de thee een binding aangaan met de kalk en mineralen in het water. Ons lichaam kan met die zouten niets beginnen, integendeel. Ze vormen een belasting voor ons spijsverterings-, uitscheidingsstelsel en tanden.
Kraanwater
Naast het water uit een vers, kolkend bergstroompje is kraanwater de beste optie voor het zetten van thee. In kraanwater zitten echter ook vele mineralen, waarvan de mineralen calcium en magnesium de voornaamste zijn. Waterhardheid geeft de concentratie van deze mineralen aan. Hoe meer mineralen in het water, hoe harder het water.
Tenzij het water zeer hard is, is het moeilijk verschil te proeven tussen de verschillende waterhardheden. Ondanks dat er niet meteen verschil in de smaak van het water is te proeven, het effect is desalniettemin groot op jouw thee. Zo kan de smaak van een delicate groene thee volledig veranderen door (zeer) hard water. Een ander nadeel is de mogelijke ophoping van mineralen in de fluitketel.
Bronwater
Wanneer het bronwater een pH-waarde van boven de 7 heeft is het raadzaam om het water te filteren. pH is een maat voor de zuurgraad van vloeistoffen, in dit geval water. Om te voorkomen dat ongewenste smaken of extra mineralen in de thee terecht komen is het raadzaam om te filteren. Helaas ligt bij bronwater de pH waarde bijna altijd boven 7. Test daarom het bronwater voordat er thee mee gezet wordt. Als het bronwater boven een waarde van 8,5 uitkomt spreken we over hardwater. Hardwater leidt vaak tot bittere thee. In zo´n geval is het aangeraden voor gebotteld water te kiezen.
Gebotteld water
Wanneer het kraanwater niet afdoende is, is het raadzaam om gebotteld water te gebruiken voor het zetten van thee. Hierbij is het belangrijk om het volgende te beseffen. Mineraal water is te hard (mineraalrijk). Te hard water kan een metaalachtige smaak geven of tot bittere thee leiden. Gedistilleerd water is te zacht (laag in mineralen) en zal een smaakloze thee geven. Het beste bronwater is pH neutraal (pH is ongeveer 7) en is neutraal in smaak.
Neem bij het twijfelen tussen gebotteld bronwater en goed, gefilterd kraanwater ook de milieuvervuiling van gebotteld water in ogenschouw. Als het gefilterde kraanwater haast of net zo goed is als het gebottelde water, gebruik dan gewoon kraanwater.
Het juiste water voor thee
De keuze van het juiste water is van groot belang. Om de geschiktheid van het water te bepalen voor thee kijken we eerst naar de hardheid van het water (uitgedrukt in Franse graad °F of Duitse graad °D). 1 °F staat gelijk aan 0,56 °D en komt overeen met 10 mg calcium-carbonaat en 4mg magnesiumoxide per liter water.
Hardheid van het water speelt onder de 60 °C in principe geen rol. Pas wanneer de watertemperatuur hierboven komt, dus bij het zetten van thee, slaan de aanwezige zouten neer. Wat we zien als kalkaanslag. Dit is nou net wat we willen voorkomen.
Hardheid van het water is uitgedrukt in het aantal mineralen per liter water, terug te lezen op het etiket van de bron- en mineraalwater fabrikant, wordt uitgedrukt als totale som vast- en droogrest gemeten na een test op 180 °C.
Een ander belangrijk onderdeel bij het bepalen van de geschiktheid voor thee is de zuurtegraad van het water, af te lezen als pH-waarde. Het is belangrijk dat de pH-waarde in harmonie is met ons spijsverteringskanaal. Ons spijsverteringskanaal is zuur en water dat daaraan aangepast wil zijn, moet dan ook lichtjes zuur zijn. Met een pH-waarde van 7 hebben we een neutraal water, onder 7 is een water zuur of zuurder naargelang we minder of meer onder die pH-waarde van 7 komen.
Het derde aspect wat belangrijk is om de geschiktheid van het water te bepalen is reductieoxidatiepotentiaal (rH2). Het zegt iets over de mate van oxidatie. Goed water verkrijgt op de redoxvergelijking een resultaat onder 28. Boven de 28 is er sprake van oxidatie, beneden dit getal spreken we van een reductie. Van een water waarvan de redox uitkomt beneden de 28 zeggen we dat het in een reducerend milieu verkeert. Het spreekt voor zich dat we, om thee te zetten, een fris en vers water nemen.
Om perfecte thee te zetten, nemen we water dat een vast- of droogrest heeft lager dan 50 mg/liter, water wat licht zuur is en dat het in een reducerend milieu verkeert.
De laatste strohalm. Osmosewater
Mocht je geen water kunnen vinden dat voldoet aan bovenstaande, dan is er nog een andere oplossing. Dit is water geproduceerd via omgekeerde osmose. Door de omgekeerde osmose of nanofiltratie (filtratie met specifieke membranen) toe te passen wordt het water ontzout, en verwijdert men mineralen en vervuilende substanties. Via deze manier verkrijgt men water van hoge kwaliteit, op voorwaarde dat men kan vertrekken van een water dat ook toelaat dat zuiveringsproces gang te houden tegen een aanvaardbare prijs en gedurende een lange tijd.
Alle blogartikelen