Top 10 beroemdste Chinese theeën

Off te record, er bestaat geen officiële lijst van China's top tien theeën. Wat we daarom hebben gedaan is bronnenonderzoek en daarvan de meeste voorkomende opgenomen. De lijst is echt een mooie top 10 geworden van Chinese theeën. 

De reden dat we voor China hebben gekozen is omdat theedrinken echt een wezenlijk onderdeel is van de Chinese cultuur. China is natuurlijk de oorspronkelijke plek waar thee vandaan komt. Het land staat in de wereld verder bekend om de hoge kwaliteitsthee, theeceremonies en de master-skills in thee. Vanuit China verspreidde ‘thee’ zich naar Europa en vele andere gebieden via de oude zijderoute en over zee. Met haar lange geschiedenis heeft China een schitterende bladzijde geschreven in de theecultuur. Nu nog steeds worden er mooie paragrafen toegevoegd met Kombucha, Bubble tea, Cheese foam tea (kaasthee) en Coffee-chai. Deze “top 10 beroemdste Chinese theeën”-lijst is een eerbetoon aan China en haar prachtige theesoorten. 

1. Long Jing (Dragon Well tea 龙井)

Long Jing, Dragon Well (龙井) is een type groene thee van oorsprong uit Xi Hu (West Lake). De thee is zeer zacht en zoet. De theeblaadjes kunnen zelfs na het zetten worden gegeten. Long Jing draagt de niet minder bescheiden bijnaam "China's beroemde thee". Er zijn echter twee Long Jing soorten: Xihu (West Lake) Longjing en Zhejiang Long Jing. Alleen Xihu Long Jing wordt tot de top tien gerekend. 

Dat Long Jing groene thee bijzonder is, staat buiten kijf. Kan niet anders dan dat je er verliefd op wordt. Kan ook haast niet anders, want over het algemeen duurt het 6 uur om Long Jing Dragon Well thee te plukken, en duurt het meer dan 4 uur om verder te verwerken. Long Jing is echt een prachtige thee. In de volksmond wordt deze thee geprezen om zijn "vier karakters": jade kleur, plantaardig aroma, zachte kastanje smaak en bijzondere vorm. Long Jing thee is in de basis gelig van kleur, met een groen glans. De thee is plat van vorm, glad, is geurig en blijvend, donkerbruin-donkergroen en helder van smaak.

Dragon Well naam is afgeleid van een lokale bron die volgens de legende het hol van een draak is. De thee wordt bijna uitsluitend geproduceerd in de regio Hangzhou in de provincie Zhejiang, China. Long Jing thee speelt een belangrijke rol in de cultuur van Hangzhou. De thee werd al aangeboden als eerbetoon aan vele generaties Chinese keizers. Ook nu nog wordt Long Jing (West Lake) vaak geserveerd aan VIP-gasten en staatshoofden die China bezoeken. Zo was het deze thee die Richard Nixon geserveerd kreeg tijdens zijn ontmoeting met Mao Zedong in 1972. 

2. Huangshan Maofeng Thee (Yellow Mountain Fur Peak 黄山毛峰)

Huangshan Maofeng, Yellow Mountain Fur Peak (黄山毛峰) is een type groene thee van oorsprong uit Huang Shan (Anhui, Yellow Mountain). De thee is een fijne, naaldachtige thee met een lichte bloemige boventoon. Het is een van de beroemdste Chinese theesoorten en komt op veel lijsten van China’s beroemdste theeën voor.

Huang Shan Mao Feng is ontstaan tijdens de Qing-dynastie. Deze uitzonderlijke groene thee wordt op grote hoogte in het Huangshan-gebergte van de provincie Anhui in China verbouwd. Huangshan Maofeng wordt in het Engels ook wel "Yellow Mountain Fur Peak" genoemd, omdat de bladeren bedekt zijn met witte haren en de bewerkte bladeren op bergtoppen lijken. Voor dit soort thee moet de beste thee worden geplukt in het vroege voorjaar vóór het Qingming Festival (een Chinees festival in het midden van de lente). Alleen de nieuwe knoppen, die op orchideeënknoppen lijken, en de bladeren in de buurt van de knoppen worden geplukt voor de thee.

De Huang Shan Mao Feng theestruiken zijn uniek omdat ze wild groeien en geen enkele theestruik hetzelfde is. Huang Shan staat bekend om zijn zoete en zachte smaak, die enigszins lijkt op Long Jing. Huangshan wordt ook wel Yellow Mountain genoemd. Yellow Mountain is ook de thuisbasis van vele andere beroemde Chinese groene theeën.

3. Bi Luo Chun (Green Snail Spring 碧螺春)

Bi Luo Chun, Green Snail Spring (碧螺春) is een type groene thee van oorsprong uit het Dong Ting gebergte, Jiangsu provincie. Bi Luo Chun thee staat bekend om zijn krachtige, fruitige aroma en zachte smaak. Bi Luo Chun is ook een van de theeën die we eigenlijk wel op elke lijst tegenkomen. Het is dan ook niet voor niets dat Bi Luo Chun al werd zeer vereerd door keizer Kangxi uit de Qing-dynastie. 

Een plantage waar Bi Luo Chun wordt verbouwd, combineert theestruiken met een verscheidenheid aan geurige fruitbomen om de thee zijn uitgesproken fruitige geur en smaak te geven. Deze thee wordt alleen gemaakt van de toppen van de theebladeren in een zeer nauwgezet proces dat resulteert in zijn strak opgerolde vorm. Er zijn zeven kwaliteiten in afnemende volgorde van kwaliteit te onderscheiden: 

1. Supreme
2. Supreme I
3. Grade I
4. Grade II
5. Grade III
6. Chao Qing I
7. Chao Qing II 

Bi Luo Chun dankt haar bijnaam “Green Snail Spring” aan haar vorm. De groene thee is in een strakke spiraal opgerold, wat op slakkenvlees lijkt. In combinatie met het plukmoment - wordt geoogst in het vroege voorjaar, kom je uit op de Engelse naam "Green Snail Spring". De thee wordt in China ook Pi Lo Chun genoemd.

Bi Luo Chun wordt vooral toegewezen aan Dong Shan in Dongting (Jiangsu). Deze thee wordt beschouwd als echt de beste. Het type thee wordt echter ook verbouwd in de provincies Sichuan en Zhejiang. In deze provincies zijn de bladeren groter en kunnen ze wat gele bladeren bevatten. De thee hier smaakt nootachtiger en zachter.

4. Tieguanyin (Iron Goddess 铁观音)

Tieguanyin, Iron Goddess (铁观音) is een type oolong thee van oorsprong uit Anxi County, provincie Fujian. Ook bekend als Tien Guan Yin, Tien Kuan Yin, etc. De thee geeft een mooie, fruitige oolong thee, soms zelfs bessensmaak en -aroma. Anxi Tie Guan Yin is een wereldberoemde thee die altijd voorkomt in de top 10 Chinese theeën. 

De heerlijke en zachte oolong thee is ontstaan tijdens de Qing-dynastie (ca. 19e eeuw) en heeft een lange, rijke geschiedenis. De thee wordt in verschillende gebieden van Anxi geproduceerd en kent hierdoor verschillende smaakprofielen. Traditionele Tie Guan Yin heeft een hogere fermentatiegraad dan de meeste andere oolong theeën. De hogere fermentatiegraad geeft een milde, zachte en lang aanhoudende smaak.

Tieguanyin is vernoemd naar de Chinese Boeddha - Godin van Barmhartigheid Guanyin, in het Engels ook wel "Iron Goodness". Het proces om Tieguanyin thee te maken is complex en vereist theemaster-skills. De bladeren moeten van hoge ruwe kwaliteit zijn en op het ideale moment geplukt worden. Er zijn 7 belangrijke processen / stappen: 

1. Plukken van de theebladeren (caiqing)
2. Verwelken in de zon (shaiqing)
3. Koelen (liangqing)
4. Schudden (yaoqing, zuoqing)
5. Stop verwelken / oxidatie (shaqing)
6. Rollen (rounian)
7. Drogen (ganzao)

Na het drogen moeten sommige soorten thee nog worden geroosterd en geparfumeerd, wat bijkomende processen zijn. Vergeleken met andere Chinese theeën is het productieproces van oolong in het algemeen, en Tie Guan Yin in het bijzonder, het meest gecompliceerd. Vooral het zware gooien (yaoqing) wordt beschouwd als de meest kritische stap. Het is de belangrijkste fase om de Guan Yin Yun (观音韵) en de kenmerkende bloemengeur van Tie Guan Yin te vormen, die het uniek maakt. Yaoqing wordt in China ook wel "zuoqing" genoemd. Dit is een unieke stap voor Iron Goddess en andere oolong-theeën.  Alleen oolong thee wordt met deze stap vervaardigd.  Tijdens Yaoqing wordt de thee in een soort drum of trommel gedaan waarin zo goed worden omgegooid. 

5. Jun Shan Yin Zhen thee (Master Mountain Silver Needle 君山银针)

Jun Shan Yin Zhe, (君山银针) is een type gele thee afkomstig van het eiland Junshan in de provincie Hunan in China. Het is ook geplant rond Dongting Lake waar Junshan Island ligt. Andere namen van Junshan Yinzhen thee zijn "Mount Jun Silver Needle", "Superfine White Tea", "Yin Zhen", en "Superfine Silver Needle". Het is een van de beroemde Chinese theeën. 

6. Keemun thee (Qimen Zwarte Thee 祁门红茶)

Keemun thee of Qimen Hong Cha is een type zwarte thee die zijn oorsprong vindt in het district Qinmen in de provincie Anhui. Keemun thee laat zich het best omschrijven als fruitig met een vleugje dennenboom. 

Het heeft de reputatie de beste zwarte thee ter wereld te zijn. De Britse koninklijke familie drinkt graag zwarte Keemun thee. Komt dan ook dikwijls voor op verschillende top 10 lijsten beroemde Chinese theeën. Niet zo gek - de thee wordt gekenmerkt door zijn fruitige smaak, met duidelijke dennen-, gedroogde pruimen- en bloemig smaaktonen. Omdat het ook een vleugje orchideeëngeur heeft, wordt het ook wel "Chinese thee zoetheid" genoemd. Dit maakt de smaak van de thee zeer onderscheidend en evenwichtig. Afhankelijk van de variëteit kan de thee meer astringent of rokerig zijn. Er zijn verschillende Keemun soorten te onderscheiden:

• Keemun Mao Feng
  • Deze soort keemun wordt gemaakt van twee bladeren en een knop van de theeplant en is een keemun van hogere kwaliteit. Keemun Mao Feng is een zeldzame Chinese zwarte thee die vroeg in het seizoen wordt geoogst. Dit type Keemun biedt een zijdezachte textuur met aromatische cacaotonen.
• Keemun Hao Ya
  • Dit is een andere hoogwaardige keemun zwarte thee. Keemun Hao Ya wordt gemaakt van een mengsel van theebladeren en theeknoppen, maar wordt geoogst na Mao Feng. De thee wordt verder ingedeeld in A- en B-kwaliteit, waarbij A-kwaliteit Hao Ya van hogere kwaliteit is en meer smaak heeft. Deze keemun is complex en licht met milde bloemige tonen en chocolade hints in een zachte body.
• Keemun Congou (Gongfu)
  • Dit type Keemun wordt speciaal geproduceerd voor gebruik in de traditionele Chinese Gongfu-theeceremonie. De theebladeren en -knoppen worden in een strak balletje gerold, dat zich sierlijk ontvouwt wanneer het in heet water wordt gezet. Hij heeft een levendig smaakprofiel en wordt vaak als ontbijtthee gezet. Keemun Congou.
• Keemun Xin Ya
  • Keemun Xin Ya wordt gemaakt van knoppen die zeer vroeg in het seizoen worden geoogst. Dit type Keemun heeft een minder samentrekkende en bittere smaak door het lagere tanninegehalte.
• Hubei Keemun
  • Alle echte keemun-theesoorten worden geproduceerd in Qimen, zodat dit type Chinese thee technisch gezien geen keemun is. Net zoals een bordeauxwijn uit Bourgondië, Frankrijk, moet komen en parmezaan uit de regio Parma in Italië, moet echte keemun uit de provincie Anhui komen. De thee wordt geproduceerd in de provincie Hubei en heeft vergelijkbare zwarte thee-eigenschappen als echte keemun en Indiase Darjeeling.

Keemun kent relatief gezien nog maar een korte geschiedenis. Zo’n 140 jaar. De thee werd voor het eerst geproduceerd door Yu Quianchen in 1875 (Qing-dynastie). Daarvoor was er alleen groene thee in Anhui. Toen Keemun thee werd geproduceerd, overtrof het Yu’s verwachtingen. Het werd zelfs zo populair dat de thee gretig aftrek vond in Engeland. Zo werd het geleidelijk een ingrediënt van Breakfast teas.

7. Da Hong Pao (Big Red Robe 大红袍)

Da Hong Pao (大红袍) een type oolong thee die wordt verbouwd in het Wuyi-gebergte in China. De thee is een Wuyi Rock-thee en wordt ook wel Big Red Robe thee genoemd. Dit type oolong thee is een van de duurste theesoorten ter wereld en wordt vaak alleen gereserveerd voor het ontvangen van VIP. De thee behoort zeker tot top 10 beroemdste Chinese theeën, net zoals tot de Four Great Bushes* thee. 

Da Hong Pao oolong thee is zwaar geoxideerd en biedt een uniek smaakprofiel met een zoet aroma dat je bij de meeste andere oolongs niet vindt. De thee heeft turfachtige en aardse tonen met smaaktonen van steenfruit, bruine suiker en melasse. Big Red Robe kent een houtachtige geur met milde tonen van tabak en de body is fluweelzacht met milde tonen van sandelhout. Wat Da Hong Pao verder zo bijzonder maakt is haar bijzondere geschiedenis. Volgens de Chinese legende kreeg de moeder van een keizer een mysterieuze ziekte. Ze genas pas na het drinken van thee van vier speciale theestruiken in het Wuyi-gebergte. Als teken van zijn dankbaarheid schonk de keizer rode gewaden (red robe) om de planten te beschermen.

* Four Great Bushes is een verzamelnaam die verwijst naar vier beroemde Wuyi oolong theestruikvariëteiten en de thee die ervan gemaakt worden, namelijk Da Hong Pao ("Big Red Robe"), Shui Jin Gui ("Golden Water Turtle"), Tie Luo Han ("Iron Arhat"), en Bai Ji Guan ("White Cockscomb")

8. Liu'an Melon Seed thee (六安瓜片)

Liu'an Melon Seed (六安瓜片) is een type groene thee die wordt verbouwd in Lu'an City, provincie Anhui. De thee kwam uitsluitend op alle lijsten van beroemde Chinese thee voor. Liu'an Melon Seed laat zich het best omschrijven als een beetje bitter en een beetje zoet.
 
De theebladeren van Liu'an Melon Seed Tea of Liuan Leaf zijn plat en ovaal en hebben wel wat weg van een meloenzaadje, vandaar de naam. De meeste groene thee wordt geproduceerd van de nieuwe knoppen in de centrale nerf, maar Liu'an Melon Seed thee gebruikt het tweede blad aan de tak. De centrale nerven van deze bladeren worden verwijderd, en in de pan verhit en gevormd zodat de thee niet oxideert.

9. Baihao Yinzhen thee (White Hair Silver Needle 白毫银针)

Baihao Yinzhen (白毫银针)of White Hair Silver Needle is een type witte thee uit Fuding County en Zhenghe County in de Fujian provincie. Baihao Yinzhen is vlezig helder gekleurd en bedekt met kleine witte haartjes. De smaak en geur moet delicaat, licht, fris en zoet zijn.

Van alle witte theesoorten is Baihao Yinzhen de duurste omdat alleen de bovenste knoppen worden gebruikt om de thee te produceren. De beste kwaliteit is als de eerste bloesems van eind maart tot begin april worden geplukt. Alleen de eerste nieuwste knoppen, altijd en alleen geplukt voordat ze opengaan. De beste tijd om de witte thee te plukken is op een zonnige ochtend. De knoppen worden in een ondiepe mand verzameld en langdurig in de zon gelegd. Daarna worden de zacht geworden knoppen opgestapeld om enzymatische oxidatie te ondergaan voordat ze bij lage temperatuur worden verhit  en gedroogd.

Er zijn 2 regio’s waar Baihao Yinzhen wordt verwerkt, in Zhenghe en Fuding. De Zhenghe-stijl is gewoonlijk veel donkerder dan de Fuding-stijl, omdat de oxidatietijd veel langer is. Omdat de smaken van de 2 stijlen verschillen, hebben ze allebei hun eigen liefhebbers.

10. Pu Erh (普洱)

Pu Erh (普洱) is een eigen theesoort op zich, afkomstig uit Pu'er, Yunnan provincie. Bij uitstek een Chinese specialiteit. De smaak van de thee hangt af van waar de thee wordt verbouwd en van de kwaliteit. Pu Erh thee uit de provincie Yunnan in China wordt al lang beschouwd als een bijzondere delicatesse. In tegenstelling tot andere soorten thee, die niet lang na de oogst worden gedronken, smaakt Pu Erh thee beter naarmate het ouder wordt. Zoals goede wijn.

De theesoort Pu Erh thee kan worden onderverdeeld in Ripe pu erh (shou pu'er) en Raw pu erh (sheng pu’er). Het produceren van zowel Ripe als Raw pu erh begint met dezelfde reeks stappen. Pu Erh wordt gewoonlijk in twee stappen gemaakt. Eerst moeten alle bladeren grof worden verwerkt tot maocha om oxidatie tegen te gaan. Daarna kan het verder worden verwerkt door fermentatie, of direct worden verpakt. De stappen samengevat:

• Maocha: Killing Green (杀青) -- Rolling (揉捻) -- Sun Drying (晒干)
• Groen/rauw (生普, sheng cha)
• Donker/rijp (熟普, shu cha): -- Oppakken(渥堆))-- Drogen(干燥))

Zowel sheng als rijpe pu'er kunnen in cakes of bricks worden gevormd en na verloop van tijd worden gerijpt. Het type rijpingsproces hierna bepaalt of de pu erh als Raw of als Ripe wordt beschouwd. Raw pu erh wordt simpelweg tot cakes geperst en vervolgens aged (zoals whisky) in een omgeving met temperatuur- en vochtigheidscontrole. Raw pu-erh kan meer dan 50 jaar of meer rijpen. Jongere Raw pu-erh is een paar maanden tot een paar jaar oud, terwijl aged pu erh over het algemeen een decennium tot meer dan 50 jaar oud is. 

In tegenstelling tot Raw pu erh ondergaat Ripe pu erh een versneld verouderingsproces. In dit proces - dat bekend staat als "wet-piling", worden de losse theeblaadjes opgestapeld en met water besproeid en vervolgens gedurende 2-7 weken in een hete (ca. 65℃), vochtige ruimte gefermenteerd. De precieze duur verschilt per fabriek. Daarna wordt de thee tot cakes of bricks geperst en gedroogd. Dit proces bootst het verouderings- en fermentatieproces van Raw pu erh na, maar over een veel kortere periode. Logischerwijs zijn Ripe Pu Erh soorten veel voordeliger dan Raw pu erh. Dé reden dat op het etiket van de thee de regio en het productiejaar vermeld moet staan.