Grandpa-style Theedrinken

Er zijn zoveel verschillende manieren om thee te zetten: met een (piramide theezakje, met een theemaker of theefilters voor losse thee. Je kunt echter ook helemaal niets gebruiken – Grandpa-style – de methode waarbij je thee direct in het hete water laat trekken!

Ten eerste, wat is Grandpa-style?

In de basis is het een manier van thee zetten. In een notendop betekent Grandpa-style het zetten van thee in een grote kop, zonder filters of theezakjes of iets anders, door constant heet water bij te vullen - zonder veel aandacht voor trektijd of temperatuur. De enige drie dingen die je nodig bent voor het zetten in Grandpa-style is thee (liefst pure full leaf), water en een beker, bij voorkeur een grote mok of beker. 

• Thee (full leaf)
• Water
• (grote) beker, mok of tumbler

De term Grandpa-style wordt zo genoemd, omdat de term door "Marshal N" (A Tea Addict’s Journal) als eerste werd gebruikt over hoe zijn grootvader zijn thee dronk. Het duurde niet lang voordat theeliefhebbers van over de hele wereld de trend overnamen. In tegenstelling tot de uitgebreide Gong Fu ceremonie - waarin pu erh een veel gebruikt lijdend voorwerp is, is thee in Grandpa-style meer een 'on-the-go' optie (hierover later meer). Grandpa-style geeft veel smaak zonder dat je je geduld op de proef stelt.

In tegenstelling tot de Gong Fu Cha-stijl is Grandpa-style ongelooflijk eenvoudig. Het is dan ook niet voor niets de meest gebruikte manier hoe de doodgewone Chinese Jan Jansen zijn of haar thee drinkt.

Echt waar – Grandpa-Style is dé manier waarop de meeste Chinezen hun thee drinken, altijd en overal. Relatief maar weinig mensen weten namelijk hoe ze thee moeten zetten op de Gong Fu Cha-manier, laat staan dat ze het dagelijks doen. De meesten gooien gewoon elke ochtend/middag/avond wat blaadjes thee in hun mok, beker of zelfs thermosfles, en gieten er heet water overheen. De sleutel tot de Grandpa-style is dat je, in tegenstelling tot Gong Fu Cha, een relatief kleine hoeveelheid theeblaadjes gebruikt, heet water inschenkt, en van tijd tot tijd water weer aanvult. Genoeg eerst over Gong Fu Cha…

Grandpa-style bereiden:

• Kies je voorkeur theeblaadjes (oolong, groen of zwart);
• Kies je favoriete grote mok;
• Doe de theebladeren in je mok;
• Giet heet water over de bladeren;
• Laat het 5 minuten staan;
• Genieten geblazen!

Het beste is dat je heet water aan je mok blijft toevoegen voordat je de bodem van het aftreksel hebt bereikt. 

Als de thee te licht wordt, voeg je wat meer theeblaadjes toe. Door herhaaldelijk te blijven trekken, kun je de maximale smaak extraheren. 

Kortom, perfect voor een lange vergadering, of voor fijne momenten met een goed boek.

Grandpa-style versus Gong Fu Cha

Toch nog even terug naar Gong Fu Cha… 

Als je een fan bent van Chinese thee kan het zijn dat je naast Gong Fu Cha namelijk ook wel eens hebt gehoord van Grandpa-style. De Chinese Gong Fu Cha theeceremonie is een heel mooie thee ceremonie, maar zeker niet de enige ‘thee ceremonie’. Zo heb je verschillende theeceremonieën in China, Japan, Rusland en Korea. Overeenkomst tussen de genoemde theeceremonieën is dat je echt de tijd en ruimte neemt om te genieten van de thee. Alhoewel betoverend, kunnen theeceremonies een beetje overweldigend zijn. Veel dingen klaar zetten, kost veel tijd … niet voor elk moment.

Grandpa-style manier van thee zetten verschilt in bepaalde opzichten van de Gongfu-stijl. Het voor de hand liggende fysieke verschil is dat de theebladeren direct in de mok worden getrokken in plaats van in een theepot. Een van de grootste verschillen tussen de twee theestijlen is het gevoel dat je bij de thee hebt. Terwijl de traditionele Gong Fu-stijl formeler is, gaat het bij thee in Grandpa-style om het volgen van je smaak. Het toevoegen van water of theeblaadjes, zoals je smaakpapillen dat willen en het aanvullen wanneer je wilt… Minder dus om puur de thee opnemen ‘zoals het hoort’ maar meer een traktatie voor jouw smaak. Hoe jij het lekker vindt.

Grandpa-style verschilt van de traditionele theeceremonie Gong Fu Cha (of 'kungfu'):

• In plaats van thee te zetten in een kleine theepot of gaiwan, zet je losse blaadjes direct in een grote mok.
• Bij het zetten van Grandpa-style thee is de blad-water verhouding lager. In principe zet je meer thee per keer, maar geniet je van minder sessies in vergelijking met een traditionele ceremonie.
• Er is niet veel aandacht voor temperatuur of trektijd. Je blijft gewoon van de thee nippen zolang je vindt dat de smaak goed genoeg is om ervan te genieten.
• Er worden geen thee-eieren, filters of zakjes gebruikt. De blaadjes worden niet gezeefd, maar in de mok gelaten terwijl je drinkt. Als het bitter wordt, voeg je gewoon meer water toe. Als je de blaadjes wilt zeven, kun je een thee-ei kopen.
• Als het licht wordt, voeg je wat meer blaadjes toe zonder de oude blaadjes te verwijderen.

Tips voor het zetten van thee in Grandpa-style

Grandpa-style thee zetten is eigenlijk geschikt voor iedereen. Om het zo toegankelijk mogelijk te maken, hebben we wat basisprincipes / best practices opgeschreven. 

• Vul niet meer dan 2/3 van je kopje. Als de thee bitter wordt, is er nog ruimte om water toe te voegen;
• Drink het laatste 1/3 van je thee niet op, anders wordt de smaak te licht als je bijvult;
• Wanneer de smaak van de thee te zwak wordt, gebruik dan meer heet water en isoleer de warmte met een deksel of voeg extra thee toe;
• Giet heet water er van een hoge afstand op. Zo vermengen de oude thee en de nieuwe thee zich goed met elkaar;
• Gebruik niet te veel theeblaadjes. De smaak zou te snel, te sterk kunnen worden;
• Afhankelijk van de fijnheid van de thee (hoe fijner, hoe eerder sterker van smaak en bitterder) beslis je wanneer je nieuwe blaadjes toevoegt.
• Als je bang bent dat je een te sterk kopje thee zet, begin dan met minder thee en water. Je kunt altijd meer water toevoegen als het te sterk is of je kunt thee toevoegen als het te zwak van smaak is.
• Als je nieuw theeblad toevoegt, zorg er dan ook voor dat je nieuw water kookt en snel over de nieuwe thee en bestaande heen giet. Zo mengt de nieuwe thee zich snel en beter met de "oude" thee.

Om echt het meeste uit Grandpa-style thee te halen, kun je het beste twee thee accessoires gebruiken. Ten eerste is een waterkoker waarbij je de temperatuur in kunt stellen ongelooflijk handig. Die brengt je water direct op de juiste temperatuur.
Een elektrische bekerverwarmer is ook handig. Dit is een elektrische plaat - zelfs mogelijk om op de PC aan te sluiten - waarop je je beker kunt zetten om hem warm te houden terwijl je er de hele ochtend aan nipt. Je kunt ook een bombilla rietje gebruiken om er echt voor te zorgen dat je geen theeblaadjes binnenkrijgt tijdens het drinken.

Waarom krijg je geen thee binnen met Grandpa-style?

Als je het water toevoegt, blijven de blaadjes even drijven voordat ze beginnen uit te zetten. Uiteindelijk zakken ze allemaal naar de bodem van je mok, en drink je je kopje zoals je normaal zou doen. Zoals ik al zei, een alternatief - als je écht wilt voorkomen dat je thee binnenkrijgt - is het gebruik van een bombilla. Een bombilla wordt traditioneel gebruikt om Yerba Maté thee te drinken. Het is een rietje met aan de onderkant een zeefje zodat er geen theeblaadjes doorheen kunnen.

Wordt de thee niet bitter?

Een heel goed excuus om niet Grandpa-style thee te zetten, is dat de theeblaadjes te lang worden getrokken. Het wordt dan toch bitter? Logische aanname, je laat de theebladeren namelijk eeuwig trekken. Dat kan niet goed zijn zou je denken. Het is namelijk niet voor niets waarom theezetinstructies bestaan. Maar als je net als ik van zo sterk mogelijke thee houdt, is deze methode perfect voor jou. Het hangt allemaal af van de sterkte van de thee die je lekker vindt. Daarnaast is de kwaliteit van de thee welke je gebruikt van invloed op de uiteindelijk smaak. Full leaf losse theeën worden veelal niet bitter, deze kun je eindeloos laten trekken.

Welke theeën zijn het beste voor thee zetten in Grandpa-style?

De Grandpa-style zetmethode is niet voor iedereen of zelfs voor elke thee geschikt. Grandpa-style thee zetten werkt heel goed met de meeste (pure) camellia sinensis theeën. Theesoorten - wit, groen, zwart, gele thee – maakt niet zoveel uit, kruidenthee is minder geschikt. De reden is eerlijk gezegd behoorlijk voor de hand liggend. In de basis kijken we namelijk naar bladgrootte, opzuigkracht en dus type. Eigenlijk elk ingrediënt wat geen thee is, komt bovendrijven. Grandpa-style thee zetten werkt omdat de theeblaadjes na het trekken op de bodem van de mok vallen. Dit gebeurt niet bij (volumineuze) thee of kruiden, zoals sommige groene theeën (bijv. China Jasmijn) of kruidentheeën. Denk aan munt, vlierbloesem of kamille. 

Het werkt ook niet voor melanges, bijvoorbeeld met bloemige of fruitige stukjes (zoals met stukjes appel). Maar hier hebben we twee oplossingen voor. Je kunt:

1. Overgebleven stukjes met een lepel verwijderen, maar is een beetje een gedoe.
2. Zoals eerder genoemd, gebruik een bombilla rietje. Dan maken die extra drijvende stukjes niet uit.

Echte thee van de camelia sinensis werkt het beste voor het zetten van thee in Grandpa-style. Hoe donkerder de thee, des te beter het werkt voor deze zetmethode. Pu erh en oolong zijn ook wat minder geschikt. Of beter gezegd, wat moeilijker om goed te krijgen. Deze type thee vereist vaak een goede isolatie en een nauwgezette, hoge blad-water verhouding om de beste smaak eruit te halen. Grandpa-style is fantastisch voor een (zwarte) ochtendthee zoals English Breakfast. Als je nog maar net wakker bent. Zonder stress pak je je favoriete ontbijtthee, giet je kokend water er over en klaar… héérlijk!

Wanneer Grandpa-style?

Grandpa-style zetten is dus zo gemakkelijk omdat je niet veel hoeft na te denken over wat je doet. Je hoeft je geen zorgen te maken over het afmeten van de juiste hoeveelheid thee, het gebruik van filters en de zettijden voor het trekken. Er is ook niets extra's om op te ruimen - het is gewoon een mok, thee en heet water. Lekker toch?! Dit maakt het bijvoorbeeld zeer, zeer geschikt voor het drinken van thee op het werk. Het is altjid nogal een gedoe om een theepot of filter mee te nemen naar je werk, die je elke keer weer met de hand moet schoonmaken. Heel vergelijkbaar voor als je op reis bent. Geen filters, etc. meer meenemen op vakantie. Alleen nog een zak losse thee meenemen. 

De 2 voornaamste situaties wanneer Grandpa-style goed past, maar er zijn meer. Bijvoorbeeld, wanneer:

• Je alleen thee drinkt;
  • Met Gong Fu Cha zet je in één sessie meestal 4-6 kleine kopjes thee. Als je alleen drinkt, kan dit te veel zijn (voor mij niet, maar dat is persoonlijk). Zeker als sommige theeën ook wel 12 sessies kunnen duren.
• Je bent een sociale theedrinker;
  • Sommige mensen genieten vooral van theeceremonies als een sociale ervaring. Zij vinden het prettig om een kopje thee met anderen te delen. Als het sociale aspect er niet is, geven ze misschien de voorkeur aan Grandpa-style.
• Je bent aan het werk;
  • Je collega's en manager zullen het misschien vreemd vinden als je op het werk een hele Gong Fu Cha ceremonie gaat uitvoeren – inclusief theepotje, gaiwans, bamboe theeblad, theedieren… de hele mikmak. 
• Het ontbreekt je aan tijd;
  • Het uitvoeren van een theeceremonie gaat per definitie langzaam. De enige manier om van te genieten. Als je een klein beetje haast hebt, sla het dan over, en ga voor Grandpa-Style.
• Je drinkt bepaalde soorten thee.
  • Sommige pu erh en oolongs zijn niet echt geschikt om Grandpa-style te zetten. Binnen deze soorten zijn er types die een goede isolatie en een hoge blad-water verhouding vereisen om de beste smaak te krijgen. Met witte, zwarte en groene theeën kan Grandpa-style heel goed werken, omdat ze wat makkelijker zijn.
• Je wilt een nieuwe ervaring
  • De manier van thee zetten in Grandpa-style kan een andere ervaring zijn. Het kan ook helpen andere smaken uit dezelfde thee te halen. Of van sommige theesoorten die jou niet goed smaken, probeer ze dan eens Grandpa-style te zetten. 

Ben jij na het lezen van de blog ook nieuwsgierig geworden naar thee drinken op de Grandpa-style manier? 

Meer losse thee tips & veelgestelde vragen

• Losse thee bewaren
• Losse thee zetten
• Wat is losse thee?
• Zelf ijsthee maken met losse thee
• De verschillen tussen theezakjes en losse thee
• Theesoorten: alle losse thee uitgelegd
• Alles wat je nog niet wist over losse thee
• Temperatuur: water koken voor losse thee
• FAQ: Hoe lang kun je thee bewaren?
• FAQ: Hoe zet ik losse thee (zonder attributen)?
• FAQ: Waarom is losse thee goedkoper (dan Cola Light)?
• FAQ: Hoe beoordeel ik de kwaliteit van losse thee?
• FAQ: Waar komt losse thee vandaan?
• FAQ: Theepot voor losse thee; welke theepot kopen?
• Losse thee kopen >>